Ik hoor leiders in organisaties vaak zeggen dat veranderen moeilijk is. Het gevoel dat medewerkers helemaal niet kunnen veranderen overheerst. Zeker als ze al lang in de organisatie rondlopen: je kunt een oude hond geen nieuwe trucjes leren. En dan verbaast het mij altijd wat er gebeurd als er, zoals half december, ineens meer dan twintig centimeter sneeuw ligt. Als vanzelf passen mensen zich aan aan de omstandigheden. Er zijn geen mensen van de honger omgekomen, het aantal ongelukken op de weg was lager dan je zou verwachten en er zijn geen rellen en plunderingen uitgebroken. We gaan er gewoon mee om.
Toen ik daar wat langer over nadacht, kwam ik tot de conclusie dat het juist het grootste talent van ons mensen is om mee te veranderen met veranderende omstandigheden. De reden waarom wij aan de ‘top-of-the-food-chain’ staan komt doordat wij ons het beste van alle zoogdieren kunnen aanpassen. Deze week hebben we het ook weer gezien: er is een aardbeving in Haïti en ons landje geeft spontaan en vrijwillig meer dan 80 miljoen Euro om te helpen. Hoe komt het dan dat we dat ineens vergeten als we over de drempel van ons bedrijf stappen?
Waar het op neer komt is dat wanneer mensen zelf besluiten dat ze zich willen aanpassen, ze het ook gaan doen. Ze willen niet stranden in de sneeuw, dus nemen ze vrij of gaan ‘s middags ze eerder naar huis. Ze zien de ellende in Haïti en besluiten dat ze daar iets aan willen doen. Mensen moeten begrijpen waarom ze iets doen. Ze moeten zelf betekenis geven aan de nieuwe situatie. Pas als ze zelf de potentiële resultaat als waardevol bestempelen, kiezen ze er voor om hun talenten en mogelijkheden in te zetten om de verandering te realiseren.
In organisaties slaan we die stap vaak over. Jij als leider hebt het toch allemaal goed uitgedacht, met de beste bedoelingen? Ze moeten gewoon mee in de verandering, want dat is goed voor het bedrijf en voor henzelf. En dat werkt niet, want niet zij geven de betekenis, maar jij probeert het ze op te leggen. Pas als jij er in slaagt om mensen op een fundamenteel, wellicht spiritueel, niveau weet te raken, kiezen ze voor om zich in te zetten. Je hoeft ze dus alleen te inspireren, want veranderen dat kunnen ze als de beste.
